2 grudnia br. o godzinie 17:00 w Gminnym Centrum Kultury w Żórawinie odbyło się spotkanie dotyczące zdrowych nawyków żywieniowych. W szczególności omówione zostały wyniki trwającego 12 lat pierwszego etapu badań PURE, w których udział biorą m. in. mieszkańcy Gminy Żórawina. Docelowy okres obserwacji do 21 lat.
Wyniki badań oraz wnioski przedstawił prof. dr hab. n. med. Andrzej Szuba, któremu towarzyszyły pielęgniarka programu PURE dr Maria Wołyniec oraz dietetyk kliniczny dr Małgorzata Jeziorek.
Czym są badania PURE?
Prospektywne Epidemiologiczne Badanie Ludności Miejskiej i Wiejskiej w Polsce PURE – Prospective Urban Rural Epidemiological Study in Poland.
W Polsce badanie realizowane jest od 2007 roku przez Akademię Medyczną we Wrocławiu, po uzyskaniu zgody Komisji Bioetycznej. W latach od 2007 do 2010 utworzono kohortę 2036 osób w wieku od 35 do 70 lat, na stałe zamieszkujących we Wrocławiu i w gminie Żórawina (1210 osób (59,4%) – mieszkańców Wrocławia oraz 826 osób (40,6%) – mieszkańców regionów wiejskich).
Założono, że siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej oraz nieprawidłowe nawyki żywieniowe są podstawową przyczyną otyłości, która prowadzi do wzrostu czynników ryzyka przewlekłych chorób niezapalnych (dyslipidemii, hiperglikemii, nadciśnienia tętniczego krwi). Czynniki ryzyka oddziałują z czynnikami genetycznymi i psychosocjalnymi powodując wzrost zapadalności na choroby sercowo- naczyniowe. Określenie społecznych i biologicznych procesów, od bezpośrednich przyczyn środowiskowych (nieprawidłowa adaptacja do urbanizacji) do pierwotnych czynników ryzyka (otyłość) i podstawowych czynników ryzyka (zaburzenia gospodarki węglowodanowej, tłuszczowej, nadciśnienie tętniczego krwi) oraz klinicznie jawnych chorób ułatwi opracowanie działań mających na celu osłabienie globalnego narastania epidemii otyłości, cukrzycy i chorób układu sercowo- naczyniowego.
Podmiotem badania są grupy mieszkańców miast i wsi (kohorty) składające się z gospodarstw rodzinnych, w których został prześledzony wpływ zmian środowiskowych i społecznych na styl życia, czynniki ryzyka i choroby układu krążenia. Dane dotyczące badanych parametrów są zbierane w standardowy sposób, cyklicznie co 3 lata w społecznościach z 22 krajów świata o niskim, średnim i wysokim dochodzie narodowym. Kraje te to : Argentyna, Brazylia, Chile, Chiny, Indie, Iran, Kanada, Kolumbia, Pakistan, Polska, Republika Południowej Afryki, Szwecja, Tanzania, Tajlandia, Turcja, Zimbabwe Zjednoczone Emiraty Arabskie reprezentujące główne regiony świata obejmując w całości ponad 150 000 osób.
Podczas badań zaobserwowano m. in.:
– spadek odsetka palaczy 20,0% w baseline na 16,9% w 6-letnim follow-up
– uczestnicy aktualnie spożywający alkohol wykazywali istotnie wyższe ryzyko rozwoju cukrzycy oraz chorób sercowo-naczyniowych
– otyłość w populacji PURE Polska występowała wśród osób z najstarszej grupy wiekowej, mieszkańców wsi w stosunku do mieszkańców miast
– osób z wykształceniem podstawowym w porównaniu do osób z wykształceniem wyższym
– otyłość korelowała z występowaniem cukrzycy typu 2, nadciśnieniem i chorobą niedokrwienną serca
– odsetek cukrzycy w populacji PURE wzrósł z 17,7% w baseline do 28,3% w 6-letnim follow-up
– w populacji PURE za większość przypadków cukrzycy odpowiedzialne były: nadwaga i otyłość, IFG oraz nadciśnienie
Poniżej najważniejsze wnioski dotyczące spożywanej żywności:
– wysokie spożycie węglowodanów wiązało się z wyższym ryzykiem całkowitej śmiertelności, podczas gdy całkowity tłuszcz i poszczególne rodzaje tłuszczu były związane z niższą całkowitą śmiertelnością
– wyższe spożycie całkowitego nabiału (>2 porcje dziennie w porównaniu z brakiem spożycia) wiązało się z niższym ryzykiem śmiertelności
– wyższe spożycie owoców, warzyw i roślin strączkowych wiązało się z niższym ryzykiem śmiertelności z przyczyn sercowo-naczyniowych
– w dużym międzynarodowym badaniu prospektywnym nie znaleziono znaczących powiązań między nieprzetworzonym czerwonym mięsem i spożyciem drobiu a śmiertelnością lub chorobami sercowo-naczyniowymi
– wstępne wyniki badań wskazują, że węglowodany mają niekorzystny wpływ na funkcje poznawcze oraz uszkodzenia mózgu, natomiast tłuszcze mają działanie ochronne
Omawiane rodzaje żywności dotyczą produktów nieprzetworzonych, kluczem do zdrowia jest jedzenie jak największej ilości właśnie takich produktów, w przygotowanych przez siebie posiłkach.
Serdecznie dziękujemy organizatorom spotkania: Pani Marcie Ćwiklińskiej dyr. GCK w Żórawinie oraz Pani Marii Puchacz dyr. ZOZ w Żórawinie oraz wszystkim przybyłym gościom i uczestnikom spotkania.
