Czy rok 2024 będzie najgorętszym w historii?

Według raportu Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) rok 2023 był najgorętszym w historii, a średnia globalna temperatura była wyższa o blisko 1,5°C w porównaniu z okresem przed epoką przemysłową. Niestety, w 2024 roku już padły kolejne niechlubne rekordy. Luty tego roku był najcieplejszym miesiącem od początku pomiarów oraz dziewiątym miesiącem z rzędu o najwyższej temperaturze (według raportu unijnego programu Copernicus Climate Service). Biorąc pod uwagę prognozy i dane z początku roku, prawdopodobieństwo, że trend się utrzyma, jest coraz większe.

Zmiany klimatu, których jesteśmy aktywnymi uczestnikami, wpływają nie tylko na zjawiska globalne, ale także na nasze lokalne życie. Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy (IUNG-PIB) w Puławach raportuje, że w okresie od 1 kwietnia do 31 maja 2024 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju, na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą, była ujemna i wynosiła -108 mm. W wyniku obecnych warunków wilgotnościowych stwierdzono wystąpienie suszy rolniczej na terytorium Polski, powodującej straty w plonach monitorowanych upraw przynajmniej o 20% w stosunku do plonów uzyskanych w przeciętnych wieloletnich warunkach pogodowych. Susza rolnicza występowała na terenie wszystkich 16 województw!

 

Zgodnie z prognozą Państwowego Instytutu Geologicznego, w okresie od 1 czerwca 2024 r. do 31 sierpnia 2024 r. przewidywane są znaczące deficyty wody w strefach zasilania i poboru wód podziemnych. Sytuacja ta wynika z obniżonych poziomów wód gruntowych oraz ograniczonego zasilania ze źródeł powierzchniowych.

 

Tego lata prognozowane są rekordowe upały, które będą miały istotny wpływ na gospodarkę wodną w Polsce. Wysokie temperatury przyczyniają się do zwiększonego parowania wody, co dodatkowo pogłębia problem suszy. W rezultacie zasoby wodne stają się coraz bardziej ograniczone, co może prowadzić do trudności w zaopatrzeniu w wodę pitną oraz na potrzeby rolnictwa i przemysłu.

 

Postępujące zmiany niekorzystnie wpływają również na zasobność i dostępność wody słodkiej zdatnej do spożycia. Ryzyko pojawienia się ograniczonego dostępu do wody pitnej rośnie z roku na rok.

Problem ten dodatkowo pogłębia fakt, że w przypadku niewystarczających opadów woda dostarczana mieszkańcom przez sieć wodociągową często jest nadmiernie wykorzystywana do innych celów, takich jak podlewanie ogródków, trawników, sadów, mycie aut, napełnianie basenów i oczek wodnych. Zapotrzebowanie na wodę w okresie letnim, podczas największych temperatur, często się podwaja w stosunku do okresów zimowych, co świadczy o tym, że woda jest często wykorzystywana na inne cele.

 

Dlatego już dziś apelujemy o racjonalne i oszczędne korzystanie z wody pitnej.

Kilka prostych zasad może pomóc zaoszczędzić ten cenny surowiec oraz zmniejszyć rachunki za wodę:

1. Weź prysznic zamiast kąpieli – choć wydaje się, że kąpiel zużywa mniej wody, przeciętna wanna może pomieścić aż ok. 180 litrów wody, podczas gdy szybki prysznic zużyje ok. 50 litrów.

2. Zakręcaj wodę podczas mycia zębów oraz golenia – nie trzeba zostawiać kranu otwartego przez cały czas.

3. Nie odkręcaj kranu na „maksa” – do mycia twarzy czy rąk wystarczy delikatny strumień wody.

4. Włączaj pranie przy pełnej pralce – zużycie wody przez pralkę jest takie samo, niezależnie od ilości prania.

5. Nie zmywaj naczyń pod bieżącą wodą – umyj naczynia w zlewie z wodą z płynem, a następnie spłucz pod bieżącą wodą lub wymień wodę.

6. Zainwestuj w zmywarkę do naczyń – zużywa znacznie mniej wody niż mycie ręczne.

7. Napraw nieszczelne krany i spłuczki – nawet małe przecieki mogą skutkować dużymi stratami wody.

8. Wymień spłuczkę na oszczędzającą wodę.

9. Zbieraj deszczówkę – doskonała do podlewania roślin.

10. Zgłaszaj wszelkie awarie wodociągowe – szybka reakcja może zmniejszyć straty wody.

 

Jeśli myślimy o przyszłości, zacznijmy działać już dziś, bo od tego zależy nasza przyszłość!